در طول فاصله‌ی یک متری٬ این تیم دریافتند که فوتون‌های ساختارمند فضایی به اندازه‌ی ۱۰و ۲۰ طول‌موج از فوتون شریک خود عقب می‌افتند. به گفته‌ی جاکولاین رومرو (Jacquiline Romero)  از اعضای این تیم پژوهشی٬ این مقدار با کاهش حدود ۰/۰۰۱ درصدی در سرعت نور برابری می‌کند.

راه‌های بسیار زیادی برای تعریف سرعت نور وجود دارد: سرعت فاز٬ سرعت اوج٬ سرعت اطلاعات و الی آخر. پجیت و همکارانش با سرعت گروه کار کرده‌اند که مشخص می‌کند یک موج الکترومغناطیسی با چه سرعتی حرکت می‌کند. وقتی پرتویی از نور از یک ماسک عبور داده می‌شود برخی از اشعه‌های تشکیل‌دهنده‌ی آن به حرکت خود با زاویه‌ی کوچکی از محور پرتو اصلی به حرکت خود ادامه می‌دهند. چون این اشعه‌ها بایستی مسیر طولانی‌تری را طی کنند بنابراین سرعت گروه کلِ بسته‌ی موج پائین می‌آید و این چیزی است که پژوهش‌گران مشاهده کرده‌اند.

آیا ابهامی وجود دارد؟

ممکن است به نظر برسد اتکا به سرعت گروه تبصره‌ی بزرگی است اما پژوهش‌گران بر این باورند که استفاده از تک فوتون‌ها در این آزمایش بایستی هر نوع ابهامی را در تفسیر این مسئله در بین ببرد. به گفته‌ی پجیت: «یکی از چیزهای مهم درباره‌ی پژوهش ما این است که مورد ساده‌ای از تک فوتون‌ها را انتخاب کرده‌ایم که وقتی مشاهده می‌شوند فرمان «کلیک» را به آشکارساز می‌دهند».

پجیت از کاربردهایی که از نتایج این پژوهش حاصل می‌شود اطلاعی ندارد. آن‌طور که خودش توضیح می‌دهد اگر قطر اپتیکی که مورد استفاده قرار گرفته بزرگ و فواصل کوتاه باشند این اثر به بزرگ‌ترین شکل آشکار می‌شود. البته با این شرایط احتمال آن‌که اثر مهمی در علم نجوم داشته باشد کمتر است. با این وجود او معتقد است این اثر بایستی در هر موجی (شامل صوت) وجود داشته باشد. وی می‌گوید: «این آزمایش را ما در حقیقت برای ارضای کنجکاوی خودمان انجام داده‌ایم. همیشه در مورد پرتوهای ساختارمند علاقه‌مند بوده‌ایم».

به بیان گوری جِنتی (Goëry Genty)٬ فیزیک‌دانی از دانشگاه فناوری تامپر در فنلاند٬ چون این آزمایش قادر است سرعت گروه فوتون‌ها را اندازه بگیرد آزمایش جالبی است. وی می‌افزاید: «در این معنا نتایج این پژوهش با چیز‌هایی که ما از کتاب‌ها می‌دانیم تناقضی ندارد٬ بویژه با نسبیت خاص. در گذشته دو آزمایش برای نشان دادن این اثر وجود داشت٬ اما تازگی که در این آزمایش وجود دارد این است که این پژوهش‌گران با تک فوتون‌ها سروکار داشته‌اند».

این پژوهش در مجله ساینس منتشر شده است.

درباره‌ی نویسنده:

جان کارترایت (Jon Cartwright) روزنامه‌نگاری آزاد در بریستول انگلستان است.     

منبع: