یک ویروس بهینه‌شده که به سلول‌های بدخیم هجوم می‌برد، به بیمارانی با سرطان پیشرفته کبد اجازه داده تا ماه‌ها بیش از شرایط معمول زندگی کنند. دانشمندان در نیچر مدیسین گزارش داده‌اند که این ویروس می‌تواند تومورها را تخریب کند و آن‌ها را در معرض حمله سامانه ایمنی قرار دهد.

درمان ویروس‌محور سلاح جدیدی را به زرادخانه قاتلان تومور خواهد افزود. این را اولریخ لائر (Ulrich Lauer) کبدشناس دانشگاه توبینگن آلمان می‌گوید که در این پژوهش نقش نداشته است. او می‌گوید به ویژه، بیماران دارای سرطان و مقاوم در برابر شیمی‌درمانی یا دیگر داروها امکان استفاده از آن را دارند، زیرا سازوکار ویروس قاتل سلول‌های سرطانی بسیار با درمان‌های موجود متفاوت است.

ویروس‌ها دشمنان طبیعی انسان هستند که باعث یک پاسخ ایمنی سریع می‌شوند. پژوهشگران از دهه ۱۹۹۰ سعی کرده‌اند تا ویروس‌ها را به درمان سلول‌های توموری وادار نمایند. این مطالعه جدید، ویروس آبله گاوی تقریبا ناتوان JX-594 را به خدمت می‌گیرد که علایم کامل بیماری پوستی را تولید نمی‌کند.

نویسنده همکار دیوید کرن (David Kirn) پزشک و محقق جنرکس بایوتراپتیکس در سانفرانسیسکو  می‌گوید: آزمایش‌های اولیه نشان دادند که ویروس اصلاح‌شده پس از ورود به سلول‌های تومور اثر قوی دارد. او می‌گوید: «ویروس تکثیر می‌شود و سلول را از درون متلاشی می‌کند.» سامانه ایمنی بقایای سلول را به عنوان سیگنال اضطراری می‌بیند و سربازانی را برای تشخیص پروتئین‌های مشکوک – شامل پروتیئن‌های تومور – ارسال می‌کند. این کار باعث حمله سامانه ایمنی به دیگر سلول‌های تومور می‌شود.

کرن و همکارانش از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۱، ۳۰ فرد را با سرطان پیشرفته کبد مشخص کردند که دیگر با جراحی قابل درمان نبودند. بقای چنین بیمارانی نوعا سه تا شش ماه است. شش بیمار به دیگر درمان‌ها جواب نداده بودند و ۱۹ نفر نیز چندین تومور داشتند. کرن می‌گوید: احتمالا سرطان در همه بیماران از حد کبد فراتر رفته بود، حتی در بعضی بیماران، دکترها نتوانسته بودند تومورها را تشخیص دهند.

هر بیمار طی یک ماه، سه تزریق JX-594 را در تومور کبد خود تجربه کرد. به عنوان بخشی از مطالعه، ۱۶ نفر دوز بالا و ۱۳ نفر دیگر دوز پایینی دریافت کردند. یکی از بیماران به دلایل نامرتبط به درمان سرطان کنار گذاشته شد.

بقای متوسط ۱۴ ماه در بیمارانی با دوز بالا و ۷ ماه در دیگر بیماران بود. در کل، دو سوم آن‌ها هنوز هم بعد از یک سال زنده هستند و حداقل چهار بیمار بیش از دو سال زنده مانده‌اند. باقی‌ماندگان شامل دو نفر هستند که قبلا تومور آن‌ها به درمان پاسخ نداده بود. نویسندگان اشاره دارند که مدت زمانی زندگی برای چنین مواردی دو تا چهار ماه است.

JX-594 تنها باعث علایم خفیف و شبه آنفولانزا در بسیاری از بیماران می شود. این ویروس به شکل ترجیحی به سلول‌های تومور حمله می‌کند زیرا پژوهشگران آن را به نحوی مهندسی کرده‌اند که فاقد آنزیم تمیدین کیناز (thymidine kinase) است. سلول‌های سرطانی آنزیم زیادی تولید می‌کنند و ویروس در آن‌ها رشد می‌کند. این را تونی راید (Tony Reid) نویسنده دیگر مقاله و اونکولوژیست دانشگاه کالیفرنیا-سن دیگو می‌گوید: « ما در حال ربودن این ماشین و تبدیل آن به پاشنه آشیل تومور هستیم.»

همچنین کرن و گروهش، JX-594 را در گروه کوچکی از بیماران با سرطان روده‌بزرگ و ملانوما (نوع کشنده سرطان پوست) آزمایش کرده‌اند. تعدادی بیشتری از مبتلایان به سرطان کبد در حال آزمایش این درمان هستند.

مرجع: Randomized dose-finding clinical trial of oncolytic immunotherapeutic vaccinia JX-594 in liver cancer

منبع: A pox upon cancer