بارها شده که واژه‌ای را در فرهنگ لغت جستجو کنیم و در تعریف آن به واژه دیگری برخورده‌ایم و در نهایت در حلقه‌ای از تعاریف دایروی به واژه اصلی بر می‌گردیم. به همان اندازه که این کار ممکن است آزاردهنده باشد، چنین حلقه‌هایی نشانگر ساختار یک زبان و  گسترش واژگان آن هستند. دیوید لواری[i] از دانشگاه هاروارد و همکارانش با استفاده از نظریه گراف و فیزیک آماری، شبکه واژگان در لغتنامه ها را بررسی کرده اند و نشان داده اند که ایجاد این حلقه ها، سازوکاری اساسی در رشد یک زبان است.

نویسندگان به پایگاه داده ای به نام WordNet نگاه کردند و واژگان را به شکل گره هایی در ساختار گراف فرض کردند که با پیوندهای مستقیم(یعنی پیوندی به وازه استفاده شده در تعریف) به هم متصل شده بودند. آن ها نشان دادند که گره ها به نحوی در گراف قرار می گیرند که مفاهیم جدید را تنها می توان با افزودن حلقه ای به شبکه معرفی کرد. آن ها کشف کردند که واژگان یک حلقه خاص، به طور همزمان در زبان معرفی شده اند. وقتی تاریخ ریشه واژگان در یک حلقه تفاوت زیادی دارد، نشانگر تغییر عمیق در معنای آن واژه طی زمان است.

به علاوه، لواری و همکارانش فهمیدند که واژگان جدید بیشتر تمایل دارند به واژگانی متصل شوند که تعداد زیادی پیوندها دارند در واقع این رفتاری «ثروتمند، ثروتمندتر می شود» در زبانشناسی است. شهود ما نیز با این امر منطبق است: برای این که واژگان جدید بهتر درک شوند، بر حسب واژه های متداول ساخته می شوند. در مجموع، این نتایج نشان می دهد که چنین روش هایی از فیزیک و نظریه گراف می توانند ابزارهایی ارزشمند برای کارهایی عمیق در ارتباطات انسانی و تکامل زبان باشند.

منبع:

The Value of Circular Definitions, David Voss, APS Physics: Synopsis, 27 September 2012.

مرجع:

Loops and Self-Reference in the Construction of Dictionaries, David Levary, Jean-Pierre Eckmann, Elisha Moses, and Tsvi Tlusty, Phys. Rev. X 2, 031018 (2012).