دو مطالعه ژنتیکی جدید نشان می‌دهند که زندگی خرس‌های قطبی در شمالگان به سال‌های بسیار پیشتری باز می‌گردد. گرمایش پیش‌روی زمین، تهدیدی برای زندگی این گونه‌ها محسوب می شود.

به نظر می‌رسد که خرس‌های قطبی – این چهره پشمالوی حیات‌وحش که به خاطر تغییر آب و هوا در خطر است -  به اندازه‌ای زندگی کرده‌اند که از آخرین دوره گرما جان سالم به در برده‌اند. دو مطالعه ژنتیکی چاپ شده‌اند که منشا این گونه را به قبل از آخرین عصر یخبندان می‌برند.

این بازنویسی بزرگ پیشینه خرس قطبی، افراد را به اندیشیدن به آینده خرس‌ها واداشته است. حتی اگر خرس ها چندین دوره گرم را طاقت آورده باشند، هیچ تضمینی نیست که این بار هم چنین باشد.

تا پیش از تحلیل‌های ژنتیکی امسال، تاریخ خرس‌های قطبی به عنوان یک گونه‌، کوتاه پنداشته می‌شد. سنگواره آرواره و دندانی از نروژ، قدیمی‌ترین بازمانده از خرس قطبی، به ۱۱۰۰۰۰ تا ۱۳۰۰۰۰ سال می‌رسد. و مطالعات ژنتیکی اولیه توسط شارلوت لیندکویست (Charlotte Lindqvist) در دانشگاه بوفالو و همکارانش، سیر تاریخی خرس قطبی ماده را حدود ۱۵۰۰۰۰ سال پیش تعیین کرد که با اجداد خرس قهوه‌ای هم‌زمان است.

اگر خرس‌های قطبی به واقع گونه‌ای به سرعت تکامل یافته‌اند، زیست‌شناس تکاملی فرانک هیلر (Frank Hailer) از مرکز پژوهشی تنوع زیستی و آب و هوا در فرانکفورت آن را «معجزه تطابق سریع» می‌داند.

اما امسال، دو گروه مستقل (یکی شامل هیلر و دیگر به همراه لیندکویست) اولین نگاه دقیق را به DNA هسته سلول‌های خرس قطبی انداختند. تخمین قبلی لیندکویست از میتوکندری DNA می‌آمد که تنها دارای ریشه مادری است.

هیلر و گروه او انشعاب از خرس‌های قهوه‌ای را به حدود ۶۰۰۰۰۰ سال پیش (اینجا) و لیندکویست و همکارانش آن را به حدود ۴ تا ۵ میلیون سال پیش (اینجا) نسبت می‌دهند. دیرین‌هواشناس گیفورد میلر (Gifford Miller) از دانشگاه کلرادو-بولدر می‌گوید بازگشت به ۶۰۰۰۰۰ سال پیش، بدین معنی است که گونه‌ها از یک دوره گرم در حدود 400000 سال قبل، جان سالم به در برده‌اند. تخمین دوم خرس‌های قطبی را به دنیای دیگری می‌برد که شاید دریاها یخ هم نداشته‌اند.

دو گروه ایده‌های بسیاری درباره اختلاف زمانی دارند، اما موافقند که در حال حاضر این خرس‌های قطبی در معرض خطر، لزوما در این یخ‌های در حال ذوب اوضاع خوبی نخواهند داشت.

خرس‌های قطبی امروزی با خرس‌های قبلی از یک جنبه یکسان نیستند. اجداد اولیه خرس قطبی شاید شکارچیان متخصصی در یخ دریا نبوده‌اند. همان‌طور که هیلر می‌گوید: «این مطالعات به گذشته می‌نگرند.» با گرمایش انسان‌ساز، سیاره ما سریع‌تر از چیزی گرم می‌شود که خرس‌ها تجربه کرده‌اند.

این اولین باری است که خرس‌های قطبی سیاره زمین را با میلیاردها انسان شریک شده‌اند. به تنش‌های شکار و آلودگی، الگوهای چرخشی جوی شمالگان را نیز بیافزایید تا ببینید که شاید این توازن به ضرر خرس‌ها از بین برود.

منبع: Polar bears have seen hard times

مرجع:

·       R. Cheung. Polar bears older than previously thought. Science News (اینجا)

·       D. Powell. Polar bears' ancient roots pushed way back. Science News  (اینجا)