به تازهگی روش جدیدی برای مقابله با ویروس HIV پیدا شده است. در این روش٬ بیمار با ویروس غیرفعال واکسینه میشود. این ویروس غیرفعال٬ به کمک سلولهایی که مسئول دفاع از بدن در برابر ویروساند٬ میتواند سطح ویروس را در بدن بیمار تا 90 درصد و برای مدت زمان بیشتری کاهش دهد. گروهی از پزشکان٬ بیماران مبتلا به HIV را توسط این روش مورد مطالعه قرار دادهاند.
بیمارانی که مبتلا به ویروس HIV هستند٬ هنگامی که با نمونه غیرفعال ویروس٬ واکسینه میشوند در بسیاری از موارد میتوانند با نمونه واقعی بر حسب قرعه مبارزه کنند. مطالعهی جدید نشان میدهد٬ تزریق ویروس غیرفعال حرارت دیده HIV ٬ در تعدادی از بیمارها میتواند پروتئینهایی که نقش مقاومت در برابر بیماریها را دارند٬ بیدار کند و میزان نیاز آنها را به دارو برای هفتهها یا ماهها کاهش دهد. از آنجایی که اثر این روش ظاهراً موقتی است، یافتهها ممکن است سرانجام به این ختم شود که بتوانند ویروس HIV را برای مدت طولانی مهار کنند.
سیستم ایمنی بدن توانایی خود را در مبارزه با ویروس HIV از دست میدهد٬ مهمترین عامل این ناکارمدی٬ حمله ویروس به تعداد زیادی از سلولهای ایمنی T در بدن است. این سلولها از بدن در برابر حمله ویروسها دفاع میکنند. تلاش برای آمادهسازی این سلولها و دیگر نیروهای مقاومتی در حضور ویروس HIV در بیماران به تازگی مبتلا شده٬ با روش واکسیناسیون٬ نتایج مختلفی دربر دارد.
در مطالعات جدید که در تاریخ ۲ ژانویه در Science Translation Medicine به چاپ رسیدهاست٬ گزارش شده است که سطح ویروس به مقدار قابل ملاحظهای کاهش پیدا کردهاست. با استفاده از نمونه خون ۳۶ بیمار٬ محققان ویروس HIV هر شخص و نمونهای از سلولهای دفاعی به نام سلولهای شاخکدرا (dendritic cells) را جدا کردند. برای ۲۲ بیمار که به طور تصادفی انتخاب شدهاند٬ پژوهشگران ویروس HIV را با گرما برای غیر فعال سازی آن میسوزانند. سپس بیماران سلولهای شاخکدار خود را به همراه HIV غیرفعال شده از طریق واکسن دریافت کردند. بیش از ۱۲ هفته٬ سطح ویروس حداقل تا ۹۰ درصد در ۱۲ داوطلب از بین ۲۲ نفر کاهش پیدا کردهاست.
یکی از همکاران مقاله٬ فلیپ گارشیا (Felipe Garcia)٬ پزشک بیماریهای عفونی از دانشگاه بارسلونا٬ میگوید بر اساس نتایج٬ سلولهای شاخک دار که حامل HIV غیرفعال اند میتوانند حمله دفاعی بر علیه ویروس زنده٬ که در بدن بیمار در حال گردش است٬ ترتیب دهد. در سایر بیمارانی که در این مطالعه هستند٬ HIV دست نخورده به همراه سلولهای شاخک دار٬ به عنوان یک گروه کنترلی٬ دریافت کردند. در این بیماران بهبود کمتری نسبت به سایرین دیده شدهاست.
در بسیاری از بیماران تحت درمان٬ مقاومتی که سیستم دفاعی بدن بلافاصله در برابر ویروس HIV از خود نشان میدهد٬ به مرور زمان از بین میرود٬ که این اتفاق٬ علت افزایش سطح ویروس در بدن بیمار است. بعد از ۴۸ هفته٬ تنها سه نفر از آنهایی که تحت درمان واکسن قرار گرفتند توانستند سطح ویروس را تا ۹۰ درصد کاهش دهند.
تمام بیماران پیش از این٬ تحت درمان استاندارد ضد ویروسی قرار گرفته اند. در مواردی که بیماران تحت درمانهای معمول قرار نگرفته اند تلاش برای استفاده از واکسن برای شروع شدن پاسخهای دفاعی در بیماران با شکست مواجه شده است.
آندرس فومزگارد (Anders Fomsgaard) پزشک موسسه Statens Serum در کپنهاگ میگوید:«این احتمال وجود دارد که سیستم دفاعی شخص به تازگی آسیب دیده باشد٬ بنابراین نتوانند به حد کافی کیفیت پاسخدهی به عملکرد ضد ویروسی واکسن را افزایش دهند ». در واقع به گفته او٬ وضعیت بسیار بهینه این است که واکسیناسیون در حین درمان ضد ویروسی انجام گیرد.
فومزگارد میگوید که در مطالعهی جدید٬ کاهش سطح ویروس٬ امید بخش است. تیم او در حال مشخص کردن ذرههای ویروسی هستند که باعث بهترین پاسخ در رویارویی با نیروهای مقاوم میشود.
گارشیا میگوید با وجود اینکه درمان با واکسن٬ میزان کمی از ویروس HIV را به طور کامل در بدن از بین میبرد٬ اما اگر تاثیر آن دراز مدت باشد٬ این درمان همچنان مفید است. مغلوب کردن ویروس تا سطح بسیار پایین٬ به این معنا است که تعداد زیادی از بیماران نیاز به دارو ندارند٬ علامتهای بیماری را نشان نمیدهند و احتمالاً انتقال ویروس HIV به دیگران صورت نمیگیرد. این مثالی از کسانی است که در حال حاضر کنترلکنندگان سرآمد هستند٬ کمتر از یک درصد از افراد سالها است که مبتلا به HIV اند٬ اما سیستم دفاعی آنها در حال مبارزه با ویروس است.
منبع: