محققان با بررسی سیگنال نرونهای مغز میمونها اختلالات موجود در رفتارهای اجتماعی انسانها را بررسی میکنند.
میمونها موجودات سخاوتمندی نیستند اما وقتی به نظر میرسد که آنها عملی غیر خودخواهانه انجام میدهند، ناحیه خاصی در مغز آنها این نوعدوستی را بازتاب میدهد.
کشف این مکانیزم به دانشمندان برای درک مکانیزم عصبی حاکم بر رفتار اجتماعی معمول پستانداران و انسانها کمک میکند. همچنین ممکن است مطالعه روی اختلالات عصبی مثل اوتیسم (بیماری که در طی آن رفتار اجتماعی موجودات با مشکل مواجه میشود) را فراهم کند.
استیو چنگ و همکارانش از دانشگاه Duke در دورام (کارولینای شمالی) از الکترودهایی برای بررسی فعالیتهای عصبی در سه ناحیه «قشر پیشانی مغز» (این سه ناحیه در تصمیمگیریهای اجتماعی نقش دارند) میمونهای در معرض آزمایش استفاده کردند. این آزمایش بر اساس انتخاب برای میمونها مبنی بر قبول نوعی آبمیوه بود.
میمونها میتوانند با هم مهربان باشند.
وقتی انتخاب برای میمونها به گونهای بود که یا آبمیوه را خودشان بخورند و یا اینکه آبمیوه را به میمون دیگری بدهند، میمونهای تحت آزمایش آبمیوه را برای خود نگه میداشتند. اما وقتی انتخاب به این شکل میشد که یا میمون آبمیوه را به دوستش دهد و یا هیچکدام از آنها نوشیدنی دریافت نکنند جالب بود که میمون ترجیح میداد تا آبمیوه را به همنوعش دهد.
محققان دریافتند در دو ناحیه از سه ناحیهی مورد نظر مغز، رشتههای عصبی تنها به خاطر بودن و یا نبودن آبمیوه از خود واکنش نشان میدهند. این در حالی است که واکنش ناحیه سوم مغز تنها هنگامی رخ داد که میمون آبمیوه را به دوستش داد و مشاهده کرد که دوستش آبمیوه را گرفته است. نویسندگان میگویند که رشتههای عصبی در «قشر پیشانی مغز» به این فرآیند (نوعدوستی میمونها) واکنش نشان میدهد و آنها به طور لحظهای این واکنش را ثبت میکنند. نتایج مطالعات در مجله Nature Neuroscience منتشر شده است [1].
این اولین باری است که ما چنین تصویر کاملی از فعالیتهای عصبی تحت یک درک از رابطه اجتماعی داشتهایم. متیو روشورس عصبشناس دانشگاه Oxford میگوید که این قطعاً دستاورد مهمی است.
«شیارهای پیشین مغز» ناحیهای است که در آن تصمیمگیریهای اجتماعی در پستانداران شکل میگیرد و همان ناحیهای از مغز میباشد که به احساس یکدلی در انسانها منجر میشود.
متیو آپس و رامندر رامنانی از دانشگاه سلطنتی لندن که روی علوم مربوط به ادراک انسان فعالیت دارند با ایمیلی به مجله Nature میگویند که پیچیدگیهای رفتارهای اجتماعی انسان و تفاوت زیادی که در بخشندگی انسانها با دیگر پستانداران وجود دارد سوالهایی را مبنی بر اینکه آیا «شیارهای پیشین مغز» موجود در پستانداران مشابه مغز انسان عمل میکند به وجود میآورد.
به خاطر نِمٌو بخش خاصی از مغز که بخششی از دیگران را تجربه میکند، ممکن است تصمیمات اجتماعی و واکنشهای مهربانانه گرفته شود که به پستانداران اجازه میدهد تا رفتاری نوعدوستانه داشته باشند. مشائیل پلات عصبشناس دانشگاه Duke که همکار نویسنده مقاله در مورد این موضوع است، میگوید که ممکن است این حس به خاطر وجود ژن مشترک با خانواده در این جمع موجود باشد و از سوی دیگر در وهله بعدی این حس نوعدوستانه بین دوستان به خاطر منافع دو جانبه باشد.
نویسندگان میگویند که تعادل بین سیگنالهای نرونها در این سه ناحیه مغز ممکن است که برای رفتارهای اجتماعی معمول در انسانها مهم باشد و یک اختلال در این تعادل به شرایط روانی گوناگون مثل اختلالات اوتیستی منجر خواهد شد.
منبع:
Monkey brain area keeps count of kindnesses : Nature News & Comment
مرجع:
Chang, S. W. C., Gariépy, J.-F. & Platt, M. L. Nature Neurosciencehttp://dx.doi.org/10.1038/nn.3287 (2012).